Güney Kore Cumhurbaşkanı Sıkıyönetim İlan Etti: Halk Sokağa İndi

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, ülkede sıkıyönetim ilan edildiğini duyurdu, orduya "teyakkuzda olunması" çağrısı yaptı. Yoon'un açıklamasından sonra sokaklar karıştı. Acil toplanan parlamento sıkıyönetimin kaldırılması kararı aldı.

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, bugün yerel saatle gece saatlerinde bir halka sesleniş konuşması yaparak ülkede sıkıyönetim ilan ettiğini duyurdu. Yoon’un televizyonlarda canlı yayınlanan konuşmasının ardından polisin engellemelerine rağmen meclis binasına ulaşabilen 190 milletvekili sıkıyönetim ilanının kaldırılması yönünde karar aldı. Yoon’un açıklamasının ardından meclisin dışında da çok sayıda eylemci toplanarak kararı protesto etti. GÜNEY KORE’DE NELER OLUYOR? Yoon, YTN televizyonunda canlı yayınlanan konuşmasında, Güney Kore'deki özgür ve anayasal düzeni muhafaza etmek için sıkıyönetim ilan etmek dışında başka bir seçeneğinin olmadığını ileri sürdü. Muhalefeti de ‘yasama sürecini rehin almakla’ suçlayan Yoon, "Özgür Kore Cumhuriyeti'ni Kuzey Koreli komünist güçlerin tehdidinden korumak, halkımızın özgürlüğünü ve mutluluğunu yağmalayan aşağılık Kuzey Kore yanlısı, devlet karşıtı güçleri bertaraf etmek ve özgür anayasal düzeni korumak için sıkıyönetim ilan ediyorum" dedi. Yoon, kararına gerekçe olarak mecliste çoğunlukta olan ana muhalefet Demokratik Parti'nin bu hafta ülkenin bazı üst düzey savcılarını azletmek için verdiği önergeye ve hükümetin bütçe teklifini reddetmesine işaret etti. MUHALEFET HALKI SOKAĞA ÇAĞIRDI Bu açıklamanın ardından hem iktidar partisinden hem de ana muhalefet partisinden sıkıyönetim kararını eleştiren açıklamalar yapıldı. Ana muhalefet Demokratik Parti lideri Lee Jae-Myung, Yoon'un sıkıyönetim ilanının 'anayasaya aykırı' olduğunu belirtti. Yoon'un hiçbir sebep olmaksızın sıkıyönetim ilan ettiğini söyleyen Lee, ayrıca sıkıyönetim ilanı sonrası vekilleri ve halkı Ulusal Meclis'e çağırdı. Ülkede iktidarda olan Halkın Gücü Partisi'nin Genel Başkanı Han Dong-hoon da Yoon'un ülkede sıkıyönetim ilan etmesinin 'yanlış' olduğunu ve kendisinin de halkla birlikte sıkıyönetimi 'engelleyeceğini' söyledi. SİYASİ VE TOPLU FAALİYETLER YASAKLANDI Güney Kore ordusundan yapılan açıklamada ise meclisteki faaliyetlerin ve siyasi partilerin yasaklanacağı belirtildi. 'Güney Kore Sıkıyönetim Komutanlığı'ndan yapılan açıklamada da tüm medya ve yayıncıların komutanlığın kontrolü altına alınacağı, pratisyenler de dahil olmak üzere tüm sağlık çalışanlarının 48 saat içinde iş başına dönmelerinin gerektiği ve sıkıyönetimi ihlal edenlerin emir çıkarılmaksızın gözaltına alınacağı kaydedildi. ASKERLER PARLAMENTOYA GİRDİ Sıkıyönetim ilanının ardından çok sayıda kişi meclisin dışında toplandı. Eylemciler, “Sıkıyönetim kararına hayır”, “Kapıyı açın” ve “Diktatörlüğü reddedin” sloganları attı. Meclis çalışanları da bu esnada yangın söndürme tüpleriyle meclis binası içindeki askerlere engel olmaya çalıştı. Meclis binası üzerinde helikopterlerin uçtuğu, bazı helikopterlerin binaya iniş yaptığı da görüntülere yansıdı. MECLİS SIKIYÖNETİMİ KALDIRMA KARARI ALDI Askerlerin engellemelerine rağmen 300 sandalyeli meclise ulaşabilmeyi başaran 190 milletvekili, Devlet Başkanı Yoon’un sıkıyönetim kararını kaldırma yönünde karar aldı. DEVLET BAŞKANI YOON SESSİZLİĞİNİ KORUYOR Güney Kore anayasasının 77’nci maddesi meclis çoğunluğunun bu yönde talep bildirmesi halinde devlet başkanını sıkıyönetimi kaldırması gerektiğine işaret etse de 89’uncu madde sıkıyönetimi geçersiz kılma kararının kabine tarafından da ele alınması gerektiğini söylüyor. Meclisin kararı sonrası açıklama yapan Güney Kore ordusu da Devlet Başkanı Yoon sıkıyönetimi kaldırana kadar sıkıyönetimi uygulamaya devam edeceklerini bildirdi. Devlet başkanı yoon ise henüz herhangi bir açıklama yapmadı. MİLLETVEKİLLERİ MECLİSTEKİ BEKLEYİŞİNİ SÜRDÜRÜYOR BBC’nin aktardığına göre, yerel saatle 02.30 itibarıyla (Türkiye saatiyle 20.30) yaklaşık 190 milletvekili halen Ulusal Meclis salonundaydı. Daha önce meclis binasına girmiş olan askeri personel binadan ayrılmış olsa da vekiller olası bir meclisi dağıtma teşebbüsü ihtimaline karşı yerlerinden kıpırdamayacaklarını söyledi. Güney Kore'deki iktidar partisi de meclisteki oylamanın ardından Yoon'a çağrı yaparak hızla sıkıyönetimi kaldırmasını istedi. BEYAZ SARAY: ENDİŞELİYİZ DEDİ Yoon'un sıkıyönetim ilan etmesinin ardından Beyaz Saray'dan da açıklama yapıldı. Beyaz Saray Sözcüsü’nün açıklamasında, Joe Biden yönetiminin Güney Kore hükümeti ile temas halinde olduğu ve durumu yakından izlediği belirtildi. Açıklamda ayrıca ABD’ye sıkıyönetim ilanı ile ilgili önceden bilgi verilmediği, ABD’nin gelişmeler karşısında ciddi derecede endişeli olduğu ifade edildi. PEKİ SIKIYÖNETİM SÜRECİNE NASIL GELİNDİ? Ulusal televizyon kanalında gece yarısı duyuru yapan Güney Kore Cumhurbaşkanı, Kuzey Kore'yi tehdit olarak gösterdi ve "Kuzey Kore yanlısı, devlet karşıtı güçleri ortadan kaldırmak ve özgür anayasal düzeni korumak için sıkıyönetim ilan ediyorum" ifadelerini kullandı. Dünyanın şaşkına döndüğü bu açıklama, Güney Kore ve dünya basınında Yoon'un aslında kendi üstündeki siyasi baskıdan kurtulmak istediği şeklinde yorumlandı. Bu yılın başında parlamentoda çoğunluğunu kaybetmiş olan Yoon, muhalefet tarafından hükümetin iktidarını zayıflatmaya amaçlayan bir dizi muhalefet tasarısı ve önergesiyle mücadele ediyordu. PARLAMENTODA ÇOĞUNLUK MUHALEFETTE Nisan ayında gerçekleşen seçimlerde, 300 koltuklu parlamentoda çoğunluk muhalefete geçti. Cumhurbaşkanı Yoon Suk Yeol'un partisi Halkın Gücü Partisi 108 koltuğa sahip. Muhalefetin ise toplamda 192 koltuğu bulunuyor, bunun çoğunluğu da 171 ile ana muhalefet partisi Kore Demokratik Partisi'nde. Yoon, muhalefetin ezici bir çoğunlukla kazandığı Nisan ayındaki Güney Kore genel seçimlerinden bu hükümeti istediği yasa tasarılarını geçiremedi ve bunun yerine muhalefetin geçirdiği yasa tasarılarını veto etmekle yetindi. FİRST LADY YOLSUZLUK SUÇLAMASIYLA DENETLENİYOR Yoon ve First Lady'e yönelik de bazı yolsuzluk iddiaları da medyada yer almıştı. Yoon, geçtiğimiz ay, First Lady'nin görevlerini denetleyecek bir ofis kurduğunu söyleyerek ulusal televizyonda özür dilemek zorunda kalmıştı. Ancak muhalefet partilerinin talep ettiği daha geniş ve bağımsız bir soruşturmayı reddetti. Bu hafta başında ise muhalefet, hükümetin bütçe kesinti yapmasını önerdi. (Bütçe tasarısı veto edilemez). Aynı zamanda, muhalefet, First Lady'i soruşturmadıkları için hükümetin denetim kurumunun başkanı da dahil olmak üzere kabine üyelerini görevden almak için harekete geçti. Yoon'un bu beklenmedik sıkıyönetim ilanı da üzerinde artan baskıdan kaçmanın bir yolu olarak yorumlandı.