Elektronik ortamda yani internetten yapılan alışverişlerde tüketiciler tarafından siparişlerin ürünün stokta bulunmadığı gerekçesiyle satıcılar tarafından iptal edilmesi şikayetleri ile sık sık karşılaşmaktayız. Fiyatların sürekli değiştiği enflasyonist ortamlarda bu sorunla daha çok karşılaşmaktayız. Satıcılar ürünün artması nedeniyle daha fazla kar elde etmek düşüncesiyle kendisini tercih etmiş olan müşterisini kaybetmeyi de göze alarak siparişleri iptal ediyorlar. Çoğu zaman stokta olmadığı söylenen  ürün birkaç gün sonra arttırılmış fiyatıyla satışa sunulabilmekte.  Stokta olmadığını söyleyen satıcı tüketiciye ürünün bedelini iade etmekte ve satış işlemini kapatmaya çalışmaktadır.  Peki tüketicinin hakkı yok mu? Satıcının bu tek taraflı işlemini kabul etmek zorunda mı? Mevzuatımız ne diyor?  6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48 inci ve 84 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinin Sözleşmenin ifası ve teslimat başlıklı 16 ncı maddesinin 4 fıkrasında;  ‘Sipariş konusu mal ya da hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaştığı hallerde satıcı veya sağlayıcının bu durumu öğrendiği tarihten itibaren üç gün içinde tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile bildirmesi ve varsa teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri bildirim tarihinden itibaren en geç on dört gün içinde iade etmesi zorunludur. Malın stokta bulunmaması durumu, mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması olarak kabul edilmez’ şeklindedir.  https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/11/20141127-6.htm Mevzuat hükümleri gayet açık. Malın stokta bulunmaması durumu geçerli mazeret değildir. Satıcı ancak mal veya hizmet ediminin yerine getirilmesinin imkansızlaştığı halde bu durumun ortaya çıkması halinde 3 gün içinde tüketiciye bildirimde bulunması ve en geç teslimat masrafları da dahil olmak üzere 14 gün içinde iade etmesi halinde mümkün olabilecektir. Peki nedir bu ifanın imkansızlaştığı haller?  Olağanüstü durumlarda mesela, deprem, sel, depoda yangın çıkması gibi hallerde satıcının iptal hakkı vardır. Aksi takdirde yani malın stokta olmaması satıcıya siparişi iptal hakkı vermez.  Satıcılar zor durumda kalmak istemiyorlarsa satmış oldukları ürünün stok bilgisini satış portallarında göstermeliler ve her satış sonrası kalan sayı belirtilmeli. Stok adeti bittiğinde yani tamamı satıldığında ise sistem otomatik olarak o ürünün satışını kapatmalı, ürünümüz kalmamıştır şeklinde tüketiciyi bilgilendirici uyarılar yapılmalıdır. Satıcı ürünün stoğunu temin etmek ya da öncesinden bunu fark etmek zorundadır. Satıcı sistemini bu şekilde yapmamış ve tüketici siparişini vermiş ise ve satıcı ürün siparişini iptal ettiyse tüketicinin ürünün teslim edilmesini talep veya piyasadan temin ettiği ürüne ödediği farkı 10 yıl boyunca tazmin etme talep hakkı bulunmaktadır.   Av. İbrahim GÜLLÜ  TÜKONFED (Tüketici Konfederasyonu) Başkan Vekili