Bir süredir depremle ilgili ne yapmalıyız sorusuna cevap arıyoruz. Aslına bakarsanız bu konuya sadece biz değil pek çok ilgili de cevaplar ve çözümler aramış, düzenlemeler yapmıştır. Günümüze kadar uygulanan deprem yönetmelikleri ve yayım yılları ile yasal düzenlemelerden bir kısmını incelemeniz ve hangi süreçlerden geçtiğimiz hakkında fikir edinmeniz için aşağıda kısaca paylaşıyorum: - 1940 : Zelzele Mıntıkalarında Yapılacak İnşaata Ait İtalyan Yapı Talimatnamesi, - 1944 : Zelzele Mıntıkaları Muvakkat Yapı Talimatnamesi, - 1949 : Türkiye Yersarsıntısı Bölgeleri Yapı Yönetmeliği, - 1953 : Yersarsıntısı Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, - 1962 : Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, - 1968 : Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik,  - 1975 : Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, - 1998 : Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, - 2007 : Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, - 2018 : Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY-2018). Görüldüğü üzere hemen her 10 yılda bir yönetmelik yayımlanmış ve her yönetmelikte bir önceki yönetmelikte yer almayan tedbirler gündeme getirilmiştir. Bunun yanı sıra ülkemizde; - 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, - 5393 sayılı Belediye Kanunu, - 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, - 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun, - 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile - Afet ve Acil Durum Müdahale Hizmetleri Yönetmeliği gibi düzenlemelerde de depremle ilgili alınması gereken tedbirler belirlenmiştir. Bununla da yetinilmemiş, her kalkınma planı döneminde depremlere yönelik uygulamalar ve tedbirler ele alınmıştır. Son Kalkınma Planında deprem riskini azaltamaya yönelik öncelikli politika ve tedbirler aşağıda yer almaktadır: - Afet risk ve zarar azaltma çalışmalarına yönelik Türkiye Afet Risk Azaltma Planı hazırlanacaktır. - Afet tehlike ve risklerinin azaltılması için öncelikli afet türleri dikkate alınarak il afet risk azaltma planları hazırlanacaktır.  - Ülke genelinde iklim değişikliğinin tesirlerine ilişkin senaryolar da dikkate alınarak afet tehlike ve risk haritaları hazırlanacaktır. - İstanbul’da olması muhtemel bir deprem sonrasında oluşabilecek can ve mal kaybının en az seviyede tutulabilmesi için gerekli risk azaltma ve güçlendirme çalışmalarına devam edilecektir. - Kamu hizmet binalarının envanterini çıkarma ve afetlere karşı güçlendirme çalışmalarına devam edilecektir. - Afet riski yüksek olan yerler için mahalli afet sonrası iyileştirme planları hazırlanacaktır. - Afetlere daha etkin müdahale için kesintisiz ve güvenli haberleşme altyapısı kurulmasına yönelik çalışmalar tamamlanacaktır. Ayrıca On İkinci Kalkınma Planına (2024-2028) ilişkin 2022/10 sayılı genelge223 yayımlanmakla birlikte, İnşaat, Mühendislik-Mimarlık, Teknik Müşavirlik ve Müteahhitlik Hizmetleri, Konut Politikaları ve Afet Yönetimi alanlarında özel ihtisas komisyonları oluşturulmuştur. Ceza kanunlarımızda; deprem nedeniyle ölüm ve yaralamalar olası kast olarak değerlendirilmiş, diğer hususlar mala zarar verme, kamu güvenliğinin kasten tehlikeye sokulması, imar kirliliğine neden olma, Yapı Denetimi Hakkında Kanun ve Türk Ceza Kanunu hükümlerince görevi kötüye kullanma suçları olarak düzenlenmiş ve bunlara verilecek cezalara yer verilmiştir. Bizler, uygulanması gereken yasal düzenlemeleri yazarak ancak aydınlatıcı bir rol üstlenebiliriz. Önemli olan; toplumun eğitim ve bilinç düzeyinin artırılması ile deprem ve alınacak tedbirler konusunda talepkâr ve ısrarcı olması, yozlaşmaya ve savsaklamaya izin vermemesi, merkezi idare ve yerel yönetimlere uygulamaya dair baskı yapması ve yönlendirmesi, ilgili idarelerin de alınan kararları eksiksiz bir şekilde uygulamaları ile hep birlikte çözümün sağlanmasıdır. Çözümsüzlük kaderimiz değildir. Muhammet Öztürk Gayrimenkul Hukukçusu